گفتگوی اشپیگل با فعال حقوق بشر لیو ایکیسابو

اگر بازی های المپیک با ناکامی روبرو شود حقوق بشر در چین صدمه خواهد دید

برگردان علی محمد طباطبایی

 

با نزدیکتر شدن بازی های المپیک تابستانه ی پکن و رفتار چین با تظاهرکنندگان

تبتی  و وضعیت حقوق بشر در این کشور، چین زیر ذره بین جهانی قرار گرفته

 است. اشپیگل با مدافع حقوق بشر لیو ایکیسابو در باره پیش بینی

پیامدهای مخالفت با شرکت در این بازی ها

به گفتگو نشسته است

دولت چین درباره پرونده حقوق بشر خود در ماه های باقی مانده به بازی های المپیک تابستانه پکن زیر شدیدترین فشار های جهانی قرار گرفته است. چین در نظر دارد با بازی های المپیک به جهان چهره تازه ای از خود نشان دهد، لیکن این نقشه اکنون با انتقاد شدید غرب از رفتارچین  با تظاهرکنندگان تبت درماه گذشته به نظر می رسد که نتیجه معکوس به بارآورده است.حتی بعضی ها سخن از تحریم این بازی ها را مطرح کرده اند.

اشپیگل: چند ماه قبلا از بازی های المپیک انتقاد های بسیاری متوجه دولت چین شده است. هم به خاطر نقشی که در تبت دارد و هم به دلیل این واقعیت که فعالین حقوق بشر مانند هیو جیان را به زندان انداخته است. آیا پکن پیامدهای میزبانی بازی ها را دست کم گرفته بود؟

لیو: فکر نمی کنم. مقامات بالای کشور می دانند که محکومیت هیو جیان غرب را به شدت عصبانی خواهد کرد. اما آنها هرگز فکر به راه افتادن چنین تظاهراتی را در تبت نکرده بوند. اکنون جهان چشم به چین دوخته است. واکنش کشورهای اروپایی حتی بسیار شدید تر از واکنش ایالات متحده آمریکا بود و این موضوع مقامات چین را به شگفتنی واداشته است.

اشپیگل: چرا پکن مایل بود که حتماً میزبانی این بازی ها را به دست آورد؟

لیو: رهبر حزب در آن زمان یعنی جیانگ زمین می خواست به جهان وضعیت و جایگاه جدید پکن را نشان دهد و آنها با برنده شدن میزبانی این بازی ها توانستند به مردم خود نشان دهند که حکومت آنها چه اقتداری دارد. علاوه بر این، آنها مایل بودند این بازی ها را برای استحکام و تقویت احساسات ملی مردم پس از واقعه 4 جون 1989 مورداستفاده قرار دهند که . . .

اشپیگل: . . . یعنی همان قتل عام میدان نیان آن من  . . .

لیو: . . . باعث لطمه خوردن شدید مشروعیتش در میان مردم شده بود زیرا آنها از بالابردن روحیه میهن پرستی در میان مردم خود دیگر ناامید شده بودند.  

اشپیگل: حزب کمونست همچنان مدعی است که بازی ها هیچ ارتباطی با سیاست ندارند.

لیو: برای حزب بازی های پکن بزرگترین رویداد سال 2008 است که هرچیز دیگر در جهان را تحت تاثیر خود قرار می دهد. این برای پرزیدنت هو جیانتائو و نخست وزیر ون جیابائو جشن بزرگی است.

اشپیگل: حزب کمونیست برای آن که بتواند میزبانی این بازی ها را به دست آورد وعده دموکراسی داده بود. آیا شما آن زمان ادعای آنها را باور کردید؟

لیو: خیر. من از این حزب سخنان زیبای بسیاری شنیده ام. لیکن حزب بعضی ژست هایی مانند افزودن رعایت حقوق بشر به قانون اساسی را انجام داده است که مایه شگفتنی من شده.  وضعیت روزنامه نگاران خارجی هم فعلاً بهتر شده است. برای مثال قبلاً ملاقات شما با من غیرممکن بود، هرچند نمی توان گفت که بهبود اساسی در حقوق بشر روی داده است.

اشپیگل: آیا دولت به فشار از خارج واکنش نشان داده است؟

لیو: بله. اگر نمی کرد که وضعیت حقوق بشر از این هم تاسف انگیز تر می شد.

اشپیگل: اگر بازی ها تحریم شوند چه روی خواهد داد؟

لیو: این راه درستی برای مجازات دولت چین نیست. اگر بازب ها با ناکامی روبرو شوند حقوق بشردر چین صدمه خواهد دید و حکومت دیگر توجهی به بقیه جهان نمی کند. نظر شخصی من این است که ما هم بازی ها را می خواهیم و هم رعایت حقوق بشر را.

اشپیگل: فکر می کنید درماه های آینده چه روی دهد؟

لیو: همین که مشعل المپیک به اروپای غربی برسد تظاهراتی به راه خواهد افتاد. فکر می کنم که حکومت به فشار و انتقاد از خارج پاسخ دهد و برای کوچک جلوه دادن آنها تلاش کند. امیدوارم که هرچه زودتر هو جیا را به علت مسائل مربوط به سلامتی وی آزاد کنند.

اشپیگل: چین پس ازاین بازی ها چه وضعیتی خواهد داشت؟ بیشتر لیبرال و گشوده تر در برابر غرب؟

لیو: این ها مواردی هستند که بسیار به کندی به جلو می روند. لیکن جلوگیری از درخواست برای آزادی چه از طرف مردم معمولی و چه اعضای حزب هم کار چندان ساده ای نخواهد بود.

اشپیگل: آیا فکر می کنید که یک روز بالاخره شخصی مانند گورباچف در چین هم ظهورکند؟

لیو: نمی توانم چنین چیزی را تصورکنم. اما حزب به مرور بازتر می شود. برای مثال برای انجام اصلاحات سیاسی در هنگ کنگ ضرب الاجل تعین شده است و چهار سال دیگر مستبدی وجود نخواهد داشت که عنوان آن در کنگره حزب کمونیست دبیرکل باشد. معنای آن این است که جناح های مختلف درحزب قواعد بهتری را برای نامیدن رهبر خود پیدا خواهند کرد. لیکن برای اصلاحات سیاسی جدول زمانی وجود نخواهد داشت.   

http://www.spiegel.de/international/world/0,1518,545892,00.html