آنتوان چخف
بخش اول
برگردان علی محمد طباطبایی
در ساعت هشت شب بیستم ماه می تمامی شش گروه توپخانه از تیپ آتشبار نیروهای ذخیره در دهکده ی Myestetchki در میانه ی راه خود به اردوگاه اصلی برای سپری کردن شب توقف کردند. در میانه ی تمامی آن شلوغی ها و در حالی که بعضی از افسران مشغول جابجا کردن توپ ها بودند و در همان حینی که دیگران در میدان کوچک مرکزی دهکده نزدیک محوطه ی کلیسا به دور هم جمع شده و به سخنان افسر سررشته داری گوش می دادند، از دور سروکله ی مردی در لباس غیرنظامی که بر اسبی عجیب سوار بود در حوالی محوطه ی پشت کلیسا نمایان شد. اسب کوچک اندام خاکستری رنگ با گردنی زیبا و دمی کوتاه که مستقیم حرکت نمی کرد، بلکه به نحوی که به نظر می رسید یکوری به جلو می آید، با پاهایش قدم های کوتاه و رقصنده بر می داشت، گویی کسی با تازیانه بر پرهایش می زند و هنگامی که به نزدیکی افسران رسید سوار کار کلاه خود را به احترام از سر برداشه و چنین گفت: « عالی جناب سپهبد فون رابک (von Rabbek) آقایان محترم را به صرف چای در همین لحظه دعوت می کند . . . ».
اسب تعظیم کوتاهی کرده و پس از حرکت موزون و یکوری عقب نشست. سوارکار کلاه خود را برای بار دیگر برداشته و بلافاصله با اسب عجیب خود در پشت کلیسا از نظر ناپدید شد.
بعضی از افسرها در حالی که هر کدام به بخش خود می رفتند با غرولند چنین گفتند: « برو به جهنم. حالا که می خواهیم برویم و بخوابیم یک نفر فون رابک نامی ما را به چای دعوت می کند. ما که می دانیم چای چه معنی می دهد ».
افسران هر شش گروه به روشنی تمام قضیه ای را از سال گذشته به خاطر آوردند، هنگامی که طی عملیات مانور نظامی، آنها و یک افسر همراه از هنگ قزاقان به همین نحو به صرف چای نزد یک کنت دعوت شده بودند که در همان اطراف ملک بزرگی داشت و افسر بازنشسته ی ارتش بود. کنت میهمان نواز و با محبت آنها را به نحوی شایسته تحویل گرفته و از پذیرایی با انواع نوشابه ها و غذاهای لذیذ چیزی دریغ نکرد، اما در پایان شام به آنها اجازه ی مرخصی برای بازگشت به محل اقامت خود به دهکده نداد و آنها را شب نزد خود نگه داشت. البته تمامی آن لحظات نزد میهمان عالی مقام بسیار دلپذیر و لذت بخش بودند و بهتر از آن را نمی شد به تصور درآورد، به استثنای آن که افسر سالخورده ی ارتش چنان تحت تاثیر همنشینی و مصاحبت مردان جوان قرار گرفته بود که تا طلوع خورشید برای آنها از گذشته ی شکوهمند خود حکایت های جالبی تعریف کرد، آنها را در تمامی اتاق های خانه ی بزرگش گرداند، تابلوها و گراورهای چاپی قدیمی و اسلحه های نایاب خود را به آنها نشان داد و برای آنها قسمت هایی از نامه هایی را خواند که شخصیت های برجسته به او نوشته بودند، و همه ی این ها در شرایطی که افسران در وضعیتی به شدت خسته و ازپاافتاده گوش می دادند، می نگریسند و هرکدامشان در آرزوی تختخواب خود بودند و یواشکی در آستین های لباس خود خمیازه می کشیدند، تا هنگامی که بالاخره میزبان گرامی اجازه ی رفتن را صادر کرد، لیکن حالا دیگر برای خوابیدن بسیار دیر شده بود.
آیا احتمال نداشت که این فون رابک هم در نهایت یکی از همین ها از آب درآید؟ در هر حال چه او یکی از همان بود یا نبود فرقی نمی کرد. افسران یونیفورم های خود را عوض کرده، سر و وضع خود را مرتب نموده و همگی با هم به جستجوی یافتن خانه ی مردم محترم رفتند. در میدان دهکده به آنها گفته شد که برای رسیدن به منزل عالیجناب یا باید از راه پاینی بلافاصله از پشت کلیسا به طرف رودخانه رفت و پس از طی مسیر کناره ی رودخانه و رسیدن به باغ، در آنجا راه باریکی مستقیم به آن خانه می رسد و یا از طریق راه بالایی، مستقیم از کلیسا توسط مسیری که پس از نیم مایل از دهکده با پیچیدن به سمت چپ به انبارهای غله ی عالیجناب ختم می شود. افسرها تصمیم گرفتند که از مسیر راه بالایی بروند.
در میانه ی راه آنها با هم سخن می گفتند: « حالا این رابک اصلاً کی هست؟ آیا همان کسی نیست که فرمانده ی هنگ سواره نظام در پلونا (Plevna) بود؟ ».
« نه، اسم او فون رابک نبود، بلکه فقط رابه بود و فون هم نداشت ».
« چه هوای دلپذیری ».
در اولین انبار غله راه به دوشاخه تقسیم می شد: یکی مستقیم ادامه یافته و در تاریکی شب از نظر ناپدید می گشت و دیگری در سمت راست به خانه ی مالک می رسید. افسرها به طرف راست پیچیدند و صدای سخن گفتن خود را پائین تر آوردند . . . در دو طرف جاده انبارهای غله با بام های سرخ رنگ خود که همگی بزرگ و قیرگون به نظر می رسیدند صف کشیده بودند و بسیار شبیه به سربازخانه های شهری کوچک به نظر می آمد. در انتهای آنها پنجره های خانه ی اربابی می درخشیدند.
یکی از افسرها چنین گفت: « آقایان، این هم نشانه ای خوش یمن، سگ شکاری ما جلوتر از همه می رود. یقیناً او بوی طعمه را از همین جا حس می کند! . . . ».
ستوان لوبیتکو، مردی بلند قد و قوی هیکل، اما کاملاً بدون سبیل (هرچند بالای بیست و پنج، لیکن به نحو غیر عادی بر روی صورت گرد و برخوردار از تغذیه ی خوبش هیچ آثاری از مو دیده نمی شد) که در هنگ به خاطر استعداد غریبش در پیشگویی و بوکشیدن حضور زنان حتی از فواصل نسبتاً زیاد مشهور بود از بقیه جلوتر می رفت. او روی خود را برگردانده چنین گفت: « بله، در آنجا باید زنان هم باشند، من این را از روی غریزه حس می کنم ».
در آستانه ی خانه ی اشرافی آقای فون رابک شخصاً به استقبال افسران آمد. او مردی جذاب و حدوداً شصت ساله و در لباسی غیر نظامی بود. در حالی که دست میهمانان خود را می فشرد گفت که از دیدن آنها بسیار خوشوقت و شادمان است، اما از آنها صمیمانه درخواست کرد که او را محض رضای خدا از این که برای توقف شب از آنها دعوت به عمل نیاورده ببخشند، زیرا دو خواهر او با کودکانشان، بعضی برادران و تنی چند از همسایه ها نیز به دیدار او آمده اند و هیچ اتاق خالی دیگری برای او نمانده است.
ژنرال با هرکدام از آنها دست داد، غذر خواهی نمود و لبخند زد، لیکن از چهره ی او کاملاً آشکار بود که او به هیچ وجه به همان اندازه ی کنت سال گذشته خوشحال نیست، و این که او حالا افسران را دعوت کرده بود علتش صرفاً این است که به عقیده ی او دعوت از آنها یک وظیفه ی اجتماعی است و ادب چنین حکم می کند. و خود افسران هنگامی که از پله هایی که با قالیچه ای نرم فرش شده بود بالا می رفتند و به سخنان میزبان خود گوش می دادند احساس می کردند که آنها فقط از این جهت دعوت شده اند که دعوت نکردن از آنها عملی ناشایست تلقی می شده است. و با دیدن خدمتکارانی که برای روشن کردن چراغ ها در راهروی پائین و اتاق انتظار بالا عجله به خرج می دادند این احساس در افسران ایجاد گردید که آنها با حضور خود اضطراب و دستپاچگی را به آن خانه آورده اند. در مکانی که دو خواهر و کودکانشان، برادران و همسایه ها به دور هم جمع شده بودند و علت آن هم احتمالاً یک جشن یا رویداد خانوادگی بود، حضور نوزده افسر غریبه چگونه می توانست مورد استقبال قرار گیرد؟
در ورودی اتاق پذیرایی افسران با خانم مسن بلند قد و باوقاری با ابروان سیاه و صورتی کشیده ملاقات کردند که شباهت بسیاری به ملکه اویگنی (Eugenie) داشت. او در حالی که لبخند زیبا و شاهانه ای بر لبان خود داشت گفت که از دیدن میهمانان خود بسیار خوشحال و شادمان است و عذر خواهی نمود از این که برای این بار شوهرش و او نمی توانند از آقایان افسران برای اقامت شب دعوت به عمل آورند. از لبخند زیبا و شکوهمند ی که هربار پس از آن که رویش را به هر دلیل از میهمانان به سوی دیگری بر می گرداند از صورتش محو می شد آشکار بود که او در زندگی خود با افسران بسیاری ملاقات داشته و اگر در این لحظه چندان حال و حوصله ای برای آنها ندارد و اگر با وجود دعوت از آنها نمی تواند بیش از این از این میهمانان پذیرایی کند و به این خاطر پوزش می خواهد فقط به این دلیل است که آداب دانی و موقعیت اجتماعی انجام آن را ایجاب می کند.
هنگامی که افسران وارد اتاق بزرگ غذاخوری شدند، ده دوازده آقا و خانم پیر و جوان در آنجا حضور داشتند و در انتهای میز درازی در حال صرف چای بودند. در پشت سر آنها گروهی از آقایان را به دشواری می شد تشخیص داد که در مه رقیقی حاصل از دود سیگارهای خود پوشانده شده بودند. و درمیانه ی آنها مرد جوان و باریک اندامی با ریش گونه ای سرخ رنگ ایستاده بود و با صدای بلند و نوک زبانی به انگلیسی صحبت می کرد. از میان دری در پشت سر این گروه می شد اتاق روشنی را تشخیص داد که مبلمان آن به رنگ آبی روشن بود.
ژنرال با صدای بلند و در حالی که سعی می کرد بسیار شادمان به نظر رسد گفت: « آقایان عزیر، تعداد شما چنان زیاد است که معرفی همگی را غیر ممکن می سازد. لطفاً خودتان بدون تشریفات با یکدیگر آشنا شوید! ».
افسران، بعضی با چره های بسیار جدی و حتی عبوس و بعضی دیگر با خنده ای زورکی و در حالی که آنها حالت ناخوشایندی در درون خود احساس می کردند تا آنجا که از عهده اش بر می آمدند با خم کردن سر خود و به جا آوردن احترام در پشت میز چای جای گرفتند.
در میان آنها ریابوویچ، مردی کوچک اندام و عینکی با شانه های افتاده و ریش گونه ای همچون جانوری به نام سیاه گوش از بقیه معذب تر بود. در حالی که بعضی از رفقای او چهره های جدی به خود گرفته بودند و دیگر آنها زورکی لبخند می زدند، چهره ی او، ریش گونه ای همچون دراز گوشش و عینک او به نظرمی رسید که می گوید من خجالتی ترین، کمرو ترین و معمولی ترین افسر در تمامی هنگ خود هستم!
در ابتدا و به هنگام داخل شدن به اتاق غذاخوری و نشستن در پشت میز چای او نمی توانست توجه خود را به یکی از آن چهره ها یا اشیاء موجود در اتاق جلب کند. چهره ها، لباس ها، تنگ تراش خورده ی براندی، بخاری که از لیوان های چای بیرون می آمد، گچ بری های قالب ریزی شده . . . همگی آنها در یک احساس کلی با هم ترکیب شده و باعث می شدند که در ریابوویچ احساسی از تشویش و میل برای مخفی کردن سر خود ایجاد شود. مانند سخنرانی که برای اولین بار در جلوی حضار ظاهر می شود، او هر چیزی را که در برابر دیدگانش قرار داشت از نظر می گذارنید اما در ظاهر فقط استنباطی مبهم از آنها داشت (در میان فیزیولوزیست ها به چنین حالتی یعنی هنگامی که فردی می بیند اما ادراک نمی کند اصطلاحاً « کوری روحی » گفته می شود).
پس از مدت کوتاهی ریابوویچ که به اطراف خود عادت می کرد مرحله ی کوری روحی را پشت سرگذارده و آغاز به مشاهده کردن آن جمع نمود. به عنوان انسانی خجالتی و فردی که از اجتماع مردم دوری می کرد، آنچه اول از همه مورد توجه او قرار گرفت همان چیزی بود که او همیشه از کمبود آن در عذاب بود، یعنی شجاعت خارق العاده ی آشنایان جدیدش. فون رابک، همسرش، دو خانم مسن و خانم جوانی که لباسی به رنگ گل یاس به تن داشت و مرد جوان با ریش گونه ای قرمز که به نظر رسید باید پسر کوچک تر فون رابک باشد، چنان ماهرانه در میان افسران جای گرفتند که گویی از قبل خود را برای چنین عملی آماده کرده بودند. و آنها بلافاصله بحث داغی را آغاز نمودند که دوری کردن از آن برای میهمانان دشوار به نظرمی رسید. خانم جوان در لباس یاسی رنگ با هیجان اظهار می داشت که برای واحد توپخانه در مقایسه با پیاده نظام و سواره نظام همه چیز آسوده تر است، در حالی که فون رابک و خانم های مسن خلاف آن را بیان می کردند. گفتگو میان آنها درست به مانند مبادله ی برق آسایی از کلمات بود. ریابوویچ خانم جوان در لباس یاسی رنگ را زیر نظر گرفته بود. او با حرارت تمام در باره ی موضوعی سخن می گفت که برایش ناآشنا و شدیداً کسل کننده بود و ریابوویچ می نگریست که چگونه لبخند مصنوعی بر لبان آن خانم نقش می بست و بلافاصله از نظر ناپدید می گشت.
فون رابک و خانواده اش با مهارت افسران را وارد بحث خود کردند و گاهی در این میان نگاهی هم به لیوانها و دهانهای آنها می انداختند تا مطمئن شوند که آیا همه ی آنها چای می نوشند، همه به اندازه ی کافی شکر دارند، چرا بعضی ها کیک نمی خورند یا براندی نمی نوشند. و ریابوویچ هرچقدر بیشتر می نگریست و گوش می داد به همان اندازه هم بیشتر از این خانواده ی دورو اما به نحو درخشانی منضبط خوشش می آمد.
پس از صرف چای افسران به اتاق نشیمن رفتند. غریزه ی لوبیتکو حقیقتاً او را فریب نداده بود. تعداد زیادی دختران و خانم های جوان متاهل در آنجا حضور داشتند. طولی نکشید که ستوان « سگ شکاری » در کنار دختر بسیار جوانی با موهای بور و در لباسی سیاه ایستاد و چنان ژست جسورانه ای گرفت که گویی بر یک شمشیر نامریی تکیه زده است. ستوان لبخند می زد و شانه هایش را به حالت عشوه گرانه ای به حرکت در می آورد و احتمالاً مهملات بسیار جالب توجهی تعریف می کرد، زیرا دختر مو بور با ملاطفت به صورت خوب تغذیه شده ی ستوان می نگریست و با بی تفاوتی می گفت « واقعاً ! ». اگر سگ شکاری به اندازه ی کافی باهوش بود می توانست از آن « واقعاً ! » های بی تفاوت نتیجه گیری کند که دختر هرگز توجه واقعی به او نداشت.
در این لحظه پیانو به صدا درآمد. نوای یک والس اندوهگین از پنجره های کاملاً باز اتاق نشیمن بیرون رفت و هرکس بی اختیار و یا به دلیلی به خاطر آورد که فصل بهار است و شبی در ماه می. همه به خوبی رایحه ی گلهای رز، گلهای یاس و برگهای تازه ی سپیدار را حس می کردند.
ریابوویچ که در او اثر براندی که کمی قبل از آن نوشیده بود اکنون خود را نشان می داد تحت تاثیر موسیقی زیر چشمی نگاهی به بیرون از پنجره انداخت، لبخندی زد و به زیر نظر گرفتن حرکات خانم ها آغاز نمود و چنین به نظر می رسید که رایحه ی رزها، برگهای سپیدار و گلهای یاس نه از سوی باغ که از چهره ی خانمها و لباسهای آنها می آید.
پسر فون رابک خانم جوان لاغراندامی را به رقص دعوت کرد و دوبار دورتادور اتاق بزرگ با اور رقصید. لوبیتکو سرسرخوران بر روی کف پوش به سوی خانم جوان در لباس یاسی رنگ پرواز کرده و همراه او در اتاق نشیمن به چرخش درآمد . . .
ریابوویچ در کنار در و در میان کسانی که نمی رقصیدند ایستاده بود و تماشا می کرد. او در تمام عمر خود حتی یکبار هم با زنی نرقصیده و هرگز دستانش را به دور کمر خانم محترمی حلقه نکرده بود. البته او شدیداً خوشوقت می شد از این که مردی در برابر چشمان دیگران یک دست خود را به دور کمر دختری که او را نمی شناسد حلقه زند و شانه های خود را به عنوان تکیه گاه دست آن بانو به او تقدیم نماید. اما این که او خودش را در وضعیت یک چنین فردی به تصور درآورد حقیقتاً از توان او خارج بود. پیشتر از این اوقاتی هم فرا می رسیدند که او به شجاعت و جسارت همکارانش حسادت می ورزید و در درونش احساس حقارت باری زبانه می کشید. آگاهی به این واقعیت که خودش ترسو بود و این که پشتش قوز داشت و فردی ملال آور بود و این که کمر پهنی داشت و ریش گونه ای اش مانند یک دراز گوش به نظر می رسید شدیداً باعث سرافکندگی او می شدند. اما بالاخره طی سالهایی که بزرگ تر شده بود به این احساسات درونی خود عادت کرد و اکنون با نگریستن به رفیقان خود که می رقصیدند یا به بلندی سخن می گفتند دیگر حسادتی نسبت به آنها نداشت بلکه فقط حالت اندوه بخصوصی در درون خود احساس می کرد.
وقتی رقص مربع آغاز گردید فون رابک جوان به طرف کسانی رفت که هنوز در رقص شرکت نکرده بودند و دو افسر جوان را به بازی بیلیارد دعوت کرد. افسران پذیرفتند و همراه او از اتاق پذیرایی خارج شدند. ریابوویچ که کار دیگری نداشت و ترجیح می داد که در جنب و جوش های همگانی شرکت جوید به دنبال آنها روان شد. آنها از اتاق پذیرایی به یک اتاق کوچک رفتند و سپس از آنجا به یک راهروی باریک با سقف شیشه ای وارد شدند و پس از آن به اتاقی که در مدخل ورودی آن سه خدمتکار خواب آلود به ناگهان از روی کاناپه ای که در آن لمیده بودند جهیدند. بالاخره پس از گذشتن از میان تعدادی از اتاق های دیگر، فون رابک جوان و افسران به اتاق کوچکی وارد شدند که در میان آن میز بیلیارد قرار داشت و سپس آنها شروع به بازی کردند.
ریابوویچ که هرگز پیش از این به غیر از ورق با هیچ بازی دیگری آشنایی نداشت در نزدیکی میز بیلیارد ایستاد و با بی تفاوتی به بازیکنان نگریست، در حالی که آنها در نیم تنه هایی با دکمه های باز چوب های بیلیارد را در دستهای خود گرفته و دور و ور میز قدم میزدند، برای هم لطیفه تعریف می کردند و کلمات نامفهومی را رد و بدل می نمودند.
بازیکنان توجهی به او نداشتند و فقط گاه و بیگاه وقتی یکی از آنها با آرنج خود او را هل می داد یا تصادفاً با انتهای چوب بیلیاردش به او برخورد می کرد، برمی گشت و می گفت « ببخشید ! » . قبل از آن که دور اول بازی به پایان برسد ریابوویچ حوصله اش سررفت و این احساس به او دست داد که او در آنجا فردی زائد است و فقط سر راه آنها واقع شده و مزاحم بازی آنها است . . . بنابراین احساس کرد که انتخاب دیگری جز بازگشت به اتاق پذیرایی ندارد و از اتاق بیلیارد بیرون رفت.
ریابوویچ در راه بازگشت به اتاق پذیرایی ماجرای کوچکی را تجربه کرد. در حالی که هنوز چندان دور نشده بود متوجه گشت که مسیر را اشتباهی رفته است. او به خوبی به یاد می آورد که می بایست در مسیر بازگشت با سه خدمتکار خواب آلود برخورد کند. اما او از پنج یا شش اتاق هم گذشته بود و آن پیکره های خسته به نظر می رسید که غیبشان زده است. او که اکنون متوجه اشتباه خود شده بود کمی دوباره مسیر را به عقب بازگشت و سپس به طرف راست چرخید. در اینجا او خود را در یک اتاق کوچک تاریک یافت که قبلاً در مسیر رفتن به اتاق بیلیارد از آن عبور نکرده بود. پس از مدت کوتاهی توقف در آنجا، با عزمی راسخ اولین دری را که تشخیص داد بازنمود و به یک اتاق کاملاً تاریک وارد شد. او درست جلوی خود می توانست شیار دری را تشخیص دهد که از میان آن پرتوی نور درخشانی عبور می کرد. از آن سوی در صدای گرفته ی آهنگ مازورکا به گوش می رسید. در اینجا نیز همچون در اتاق پذیرایی پنجره ها کاملاً باز بودند و بوی برگ های سپیدار، گلهای رز و یاس به خوبی استشمام می شد . . .
ریابوویچ مردد در جای خود ایستاده بود . . . در آن لحظه به ناگهان صدای گام های شتابزده و خش خش لباس و آوای از نفس افتاده ی زنانه ای را شنید که زمزمه کنان گفت « بالاخره آمدی ! » و دو دست نرم، خوشبو و بی هیچ تردیدی زنانه به دور گردن او حلقه زدند، برگونه های او گونه های گرمی فشرده گشتند و هم زمان صدای بوسه ای به گوش رسید. اما درست در همین لحظه از گلوی خانمی که او را بوسیده بود جیغ خفیفی بیرون آمد و آن گونه که به نظر ریابووبچ می رسید با تنفری عمیق به سمت عقب پرید. او نیز تقریباً چیزی نمانده بود که فریادی کشد و به سوی نوری که از آن سوی در می آمد حمله ور شد . . .
هنگامی که ریابوویچ به اتاق پذیرایی بازگشت قلب او به شدت می تپید و دستانش چنان به وضوح به لرزه افتاده بودند که با عجله آنها را در پشت خود مخفی نمود. ابتدا شرمساری و هراس از این که تمامی حضار می دانند او چند لحظه قبل توسط زنی بوسیده و درآغوش کشیده شده است او را می آزرد. ریابوویچ به درون خود فرورفت و با نگرانی به دور و ور خود می نگریست. اما وقتی مطمئن شد که همگی همچون پیشتر در حال رقصیدن و گفتگو هستند خود را به طور کامل به هیجان جدیدی سپرد که هرگز پیش از آن در زندگی چنین چیزی را تجربه نکرده بود. در درون او اتفاقات غریبی در حال رویدادن بودند . . . به نظرش می رسید گردنش که به دور آن دستان نرم و خوشبویی همین چند لحظه قبل حلقه زده بودند تدهین شده است. بر روی گونه ی چپش نزدیک به نوک سبیل او و همانجایی که آن غریبه بوسه ای نواخته بود احساس خنکی ملایم و لرزش نامحسوسی احساس می کرد، خنکی چون احساس قطره های نعنا بر روی پوست و هرچقدر بیشتر آن نقطه را می مالید احساس خنکی هم شدیدتر می شد. در درون او و از فرق سا تا نوک پایش احساس ناشناخته ای انباشته شده بود و همینطور قوی تر و قوی تر می شد . . .
نیاز به رقصیدن، سخن گفتن، در میان باغ دویدن ، بلند بلند خندیدن در او بیدار شده بود . . . او کاملاً فراموش کرد که پشتی خمیده داشت و فردی ملال آور بود و ریش گونه ای اش مانند درازگوش به نظر می رسید و « ظاهری پیش پا افتاده » داست (در واقع این ها توصیفاتی در باره ی ظاهر او بودند که یک بار به طور اتفاقی و یواشکی از گفتگوی چند خانم شنیده بود). هنگامی که خانم فون رابک اتفاقاً از کنار او می گذشت ریابوویچ چنان لبخند آشکار و دوستانه ای به او زد که خانم فون رابک از حرکت بازایستاد و نگاهی پرسشگرانه به او افکند. ریابوویچ در حالی که عینک خود را در جای اصلی اش قرار می داد گفت « خانه ی شما خیلی به دلم نشسته است ».
خانم ژنرال با لبخندی به او توضیح داد که این خانه متعلق به پدرش بوده است و سپس از ریابوویچ پرسید که آیا والدین او در قید حیات هستند، آیا او مدت ها است که در ارتش خدمت می کند، چرا او تا این اندازه لاغر است و از این قبیل سخنان . . . و پس ار دریافت پاسخ هایش به راه خود ادامه داد. ریابوویچ پس از این گفتگو با خانم صاحب خانه لبخندهایش صمیمانه تر از همیشه شدند و او می اندیشید که دور تا دور او را انسان های بی نظیری گرفته اند . . .
به هنگام صرف شام هرچه را که به ریابوویچ تعارف می کردند بی اراده می خورد و می نوشید و بدون گوش دادن به چیزی سعی می کرد برای ماجرایی که برایش روی داده بود توضیحی بیابد. آن ماجرا سرشتی اسرارآمیز و رمانتیک داشت اما توضیح آن چندان هم دشوار نبود. احتمالاً یک دختر یا خانم جوانی با شخصی در آن اتاق تاریک قرار ملاقاتی ترتیب داده اما مدت زمانی در انتظار مانده بود و در شرایطی که عصبی و هیجان زده شده بود ریابوویچ را به جای شخصیت اصلی خود تصور کرده بود. از آنجا که او نیز وقتی به درون اتاق تاریک آمد حیران در افکار خود مردد و بدون حرکت ایستاده بود، احتمال چنین سوء تفاهمی هم بیشتر بود، زیرا به نظر می رسید که او نیز باید در انتظار کسی باشد . . . ریابوویچ این گونه بوسه ای را که نثارش شده بود برای خود توضیح می داد.
با تعجب از خود پرسید: « اما اصلاً این خانم کی بود؟ ». و در این حال به چهره ی خانم های حاضر در دورتادور اتاق نگریست . . . با خود اندیشید: « او باید جوان باشد، زیرا خانم های پا به سن از این قرار های ملاقات نمی گذارند. این که او یک خانم بود را می شد از خش خش لباسش و از بوی عطرش متوجه شد ».
چشمان ریابوویچ بر روی خانم جوان در لباس یاسی رنگ متوقف شد و با خود فکر می کرد که او چقدر جذاب است و از او خوشش آمد. او شانه ها و دستان بسیار زیبا، چهره ای با هوش و صدایی دلپذیر داشت. ریابوویچ که به او می نگریست امیدوار بود که این خانم و نه شخصی دیگر همان غریبه باشد . . . اما در همین حال دختر جوان به نحوی تصنعی خنده ای کرد و بینی بلندش چنان چین و چروکی افتاد که سنش را در نظر ریابوویچ بالا برد. سپس او چشمان خود را متوجه دختر موبور در لباس سیاه رنگ کرد. او جوان تر، ساده تر و بی غل و غش تر به نظر می رسید. پیشانی زیبای داشت و از لیوان شراب خود با خوش سلیقگی تمام می نوشید. ریابوویچ اکنون آرزو می کرد که غریبه همین دختر جوان باشد . . . اما طولی نکشید که به نظرش رسید صورت او پهن است و چشمان خود را به خانم بعدی متوجه نمود.
با خود می اندیشید: « به دشواری می توان حدس زد. اگر شانه ها و دستان خانم لباس یاسی رنگ را بگیریم و به آن پیشانی دختر موبور و چشمان خانمی که در سمت چپ لوبیتکو نشسته است را اضافه کنیم، آنگاه . . . ».
او در ذهن خود ترکیبی از آنها به انجام رساند و تصویری از دختری که او را بوسیده بود به دست آورد، تصویری که آن را در اطراف خود جستجو می کرد اما یافتن آن برایش غیر ممکن بود . . .
پس از صرف شام و وقتی همگی سیرسیر گردیده و تحت تاثیر نوشابه های الکلی به وجد آمده بودند افسران مشغول خداحافظی شدند. فون رابک و همسرش دوباره از این که نمی توانستند برای اقامت شب از آنها پذیرایی کنند عذر خواهی نمودند.
فون رابک چنین گفت: « از ملاقات شما بسیار خوشوقتم » و این بار این سخنان را صادقانه تر بر زبان می آورد (شاید به این خاطر که معمولاً مردم به هنگام بدرقه ی میهمانان خود صادقانه تر و بی پیرایه تر هستند تا زمانی که به استقبال میهمانان رفته و به آنها خوشامد می گویند). او ادامه داد: « بسیار خوشوقتم. امیدوارم که راحت به مقصد برسید! تعارف نکنید و راحت باشید! از کدام راه می خواهید بروید؟ از راه بالایی؟ خیر، از طرف باغ بروید. از راه پائینی نزدیک تر است ».