هرگز این اندازه برده در تاریخ بشر وجود نداشته است

گفتگو با محقق حقوق بشر ای. بنجامین اسکینر

بخش اول

برگردان علی محمد طباطبایی 

  

 در هائیتی بهای یک دختر 50 دلار است. در هند برده داری مبتنی بربدهی مالی (Schuldknechte) وجود دارد که حتی به نسلهای بعدی تسری داده می شود. روزنامه نگار آمریکایی ای. بنجامین اسکینر یک سال تمام در سرتاسر جهان بازارهای برده را مورد بررسی دقیق قرار داده است. ولت آن لاین با او در باره برده فروشان سنگدل و ستمگری هایی که از نسلی به نسل بعد منتقل می شود به گفتگو نشسته است. 

ولت آن لاین: فوتبالیست پرتغالی کریستیانو رونالدو همین تابستان گفته بود: « من یک برده ی نوع جدید هستم. » شما هم با این اظهار نظر او موافقید؟ 

اسکینر: این آقا در منچستر یونایتد چقدر درامد دارد؟ هر هفته در حدود 25 هزار دلار، بله؟  

ولت آن لاین: ظاهراً هشت برابر آن.

اسکینر: این که هرکس هر سخن بامزه ای که می خواهد بگوید از نظر من هیچ مانعی ندارد. لیکن باید بدانیم که نابجا بکاربردن واژه ها گاهی می تواند باعث ناچیز نشان دادن درد و رنج میلیون ها انسان شود. منظور من در اینجا نه فقط کسانی هستند که مزد اندکی دریافت می کنند و نیروی کارشان استثمار می گردد، بلکه من از برده های واقعی سخن می گویم.

ولت آن لاین: و منظور شما؟

اسکینر: انسان هایی که با فریب و تهدید به خشونت مجبور به کارکردن می شوند و مزدی که دریافت می کنند فقط برای زنده ماندن آنها کفایت می کند.

ولت آن لاین: تعدا کسانی که واقعاً و نه استعاری در وضعیت بردگی به سر می برند چقدر است؟

اسکینر: برآوردهای قابل قبول از حداقل 12 میلیون سخن می گویند. این عدد از گزارش سازمان جهانی کار اجباری (ILO) به دست آمده است. دیگر متخصصین برجسته از 27 میلیون سخن می گویند. در هرحال در یک چیز تردیدی وجود ندارد: هرگز تا این اندازه برده در تاریخ بشر وجود نداشته است.

ولت آن لاین: این برآوردها قطعی است؟

اسکینر: بله. این را هم اضافه کنم که تعداد برده ها به ازاء جمعیت فعلی جهان درمقایسه با گذشته کمتر است. اما به طور کل در مورد اعداد باید محتاط بود. دولت دهلی تعداد برده های هند را رسماً 200 هزار برآورد کرده است و این در حالی است که ایالت تامیل نادو تعداد آنها را دو میلیون می داند. موجه ترین آمارها تعداد برده های هند را حداقل دومیلیون می داند.  

ولت آن لاین: این انسان ها مجبور به انجام چه نوع کارهایی می شوند؟

اسکینر: بستگی دارد. غالباً انجام کارهای خانه است یا مثلاً روابط جنسی مانند کودکان برده در هائیتی یا اقلیت های برده شده در سودان. در هند مسئله به ویژه حاد است. در آنجا ما شاهد نوعی کاربردگی وراثتی هستیم که ریشه آن پولی است که در چند نسل پیش به وام گرفته شده بوده. در گونو (Gonoo) و در یک کارگاه سنگ شکنی من با فردی روبرو شدم که او و خانواده اش روزانه 14 ساعت سنگ ها را خرد می کردند. پدر بزرگ او وامی به ارزش 62 سنت آمریکا گرفته بود تا جهیزیه مادر آن فرد را بپردازد. پس از گذشت سه نسل و سه صاحب برده، آن خانواده هنوز هم در وضعیت بردگی به سر می برد. بردگی مبتنی بر قرض از 1976 در هند غیر قانونی است، اما من از این که می دیدم هنوز هم این روال ادامه دارد به شدت یکه خوردم. در اوتار پرادش و یا در بیهار شما یک روستای کامل را می بینید که همگی در این شیوه به عنوان برده کار می کنند.

ولت آن لاین: از زمان پایان جنگ اول جهانی قراردادها و قطعنامه های بیشماری برای محو برده داری به امضا رسیده است، از آن جمله بیانیه حقوق بشر در 1948. 27 سال پیش موریتانی به عنوان آخرین کشور جهان برده داری را ممنوع ساخت. آیا تمامی این سندها صرفاً حیف و میل کاغذ بود و بس؟ 

اسکینر: خیر. قوانین مهم اند. آنها وظایف دولت ها را شرح می دهند. ولی ما نمی توانیم به آنها اطمینان کافی داشته باشیم. دموکراسی های قابل اعتماد مانند آنچه در ایالات متحده یا آلمان وجود دارد باید برای به اجرا درآوردنشان به اعمال فشار بپردازند. شرکت های تجاری و تولیدی باید دقت به خرج دهند تا هیچ گونه محصولی که حاصل کار برده ها است وارد زنجیره ارسالی به آنها نباشد. و همگی باید از نمایندگان جامعه مدنی که برنامه های کمکی آنها برای محو بردگی موفق از آب درآمده است حمایت کنند.

ولت آن لاین: مثلاً؟

اسکینر: نمونه اش سازمان هایی مانند « برده ها را آزاد کنید » (Free The Slaves). این ان جی او به کمک اعضایی که در محل های مورد نظر دارد نه فقط برای آزادی برده ها تلاش می کند که همچنین برای اعاده حیثیت از آنها. آنها برای کسانی که از قید بردگی آزاد شده اند حقوق انسانی شان را توضیح می دهند و دسترسی آنها به فراگرفتن حرفه جدید و دریافت وام برای ایجاد یک زندگی جدید را فراهم می کنند. در هندوستان این قبیل سازمان ها حق و حقوقی را که برده های مقروض در اجاره نامچه ها دارند توضیح می دهند. فردی مانند همان گونو به این ترتیب از حق انتخاب میان ترک آن کارگاه سنگ کوبی و ادامه کارش برخوردار میگردد، با این تفاوت که پس از آن وی دیگر می تواند محصول کارش را برای خودش نگه دارد. 

ولت آن لاین: اولین برده ای که به او برخوردید چه کسی بود؟

اسکینر: نام او مختار بود، فردی که پیشتر از آن در موریتانی برده بود. 15 سال قبل او موفق به فرار گردید، ابتدا به سنگال، سپس به لیبی که در آنجا موفق به تحصیل در رشته پزشکی گردید. من او را در نیویورک ملاقات کردم. وی در آنجا یک سازمان ضد برده داری را اداره می کرد. شخصیت وی مخاطب را تحت تاثیر قرار می داد: انسانیت او را به زور از او جدا کرده بودند و با این وجود موفق به فرار شده و حتی توانسته بود یک زندگی جدید برای خودش بوجود آورد و برای آزادی دیگران مبارزه کند. تصمیم قطعی او برای مبارزه همراه با آرامش خاطری که داشت مرا به یاد فردریک دوگلاس می انداخت.  

ولت آن لاین: منظورتان همان برده مشهور آمریکایی و طرفدار الغای برده داری است؟

اسکینر: بله. مختار برایم روشن ساخت که تحمل برده بودن برای یک انسان تا چه اندازه دشوار است و حتی پس از این دوره تا چه اندازه چالش بزرگی است که ذهن یک برده پیشین بتواند از شر آن خلاصی یاب. گاندی جایی گفته بود: در همان لحظه ای که یک برده تصمیم می گیرد دیگر برده نباشد زنجیرهای او نیز از همان وقت از هم می گسلند. به باور من برای میلیون ها برده این چندان کار ساده ای نیست. 

ولت آن لاین: چه چیزی است که در آزادی برده ها دشوار است؟

اسکینر: برای مثال همین گونو را از آن کارگاه سنگ شکنی در هند در نظر گیریم. کمی قبل از این که من با او ملاقات کنم اربابش در رابطه به یک جنایت خود را پنهان ساخته بود. من از او پرسیدم: چرا فرار نمی کنی؟ و او پاسخ داد: کجا بروم؟ چه بخورم؟ من تمامی زندگی ام را به عنوان یک برده گذرانده ام، و این سرنوشت کودکان من نیز خواهد بود. در اوایل قرن بیستم بازمانده های برده داری ایالات متحده سخنان مشابهی تعریف کرده بودند: هنگامی که یانکی ها به آنها گفتند « حالا همه شما آزادید! » کمترین تصوری از این وضعیت جدید خود نداشتند. آنها از نسل دوم و سوم برده هایی که در زمین های بزرگ کار می کردند بودند. هویت آنها به کل از میان برده شده بود. آنها نمی دانستند که چگونه باید روی پای خود به زندگی ادامه دهند. آنها هیچ دوره ی آموزشی ندیده بودند، امکان گرفتن وام بانکی را نداشتند و حق و حقوق انسانی خود را نمی شناختند. 

ولت آن لاین: تفاوت میان برده های جدید و قدیمی چیست؟

اسکینر: از آنجا که برده داری رسماً در همه جا ممنوع است، حالا باید با فریب مردم را برده کرد: برده داران وعده ی آینده بهتر در شهر یا کشورهای غربی را می دهند، نزول خوارها در برابر وام های اندک بهره های کلان طلب می کنند. 

ادامه دارد . . .

http://www.welt.de