موگابه آمریکای لاتین

کارلوس اف. کامورو

برگردان علی محمد طباطبایی 

    

 همچون هزاران نیکاراگوایی دیگر، من نیز در نوامبر گذشته در رای گیری برای انتخاب شهردار محلی در ماناگوا شرکت کردم. پس از انجام انتخابات مقامات مسئول در ناحیه ای که من در آن زندگی می کنم نتایج را منتشر کردند. به این ترتیب روشن شد که 155 رای به نامزد اپوزیسیون، 7 رای به نامزد جبهه ملی آزادی ساندینست ها (FSLN) و دو رای نیز به دیگر نامزدا اختصاص یافته بود. 

هرچند در روز دیگر، نتایج به دست آمده برای ماناگوا در فهرست منتشر شده ی کلی توسط بالاترین مراجع مسئول انتخابات دیده نمی شد و در نهایت پیروز انتخابات همان نامزد FSLN معرفی گردید.

پس از گذشت چندین ماه روشن شد که در 660 حوزه رای گیری دیگر نیز رویداد مشابهی به انجام رسیده است: در حدود 120 هزار رای ـ 30 درصد از کل آرای داده شده ـ هرگز منتشر نشده اند. چنانچه رای های ریخته شده در این نواحی به حساب می آمدند، اپوزیسیون با فاصله بسیار زیادی در انتخاب شهردار پایتخت به پیروزی می رسید.

در ماه جاری شهردار جدید بدون آن که هیئت نظارت بر انتخابات تمامی رای های شمارش شده را منتشر کرده باشد کار خود را آغاز کرد. این را در واقع باید نغض آشکار قانون انتخابات در نیکاراگوا دانست.

با وجود آن که تقلب انتخاباتی در ماناگوا به طور گسترده به اثبات رسید، اما همین روال کار در سرتاسر کشور تکرار شد و بیش از 40 درصد شهرداری ها را تحت تاثیر قرار داد. علی رغم شکایت های سمینار اسقف های کاتولیک، اتاق های بازرگانی و احزاب سیاسی، هیئت نظارت بر انتخابات از بازشماری رای های داده شده یا بررسی مجدد توسط ناظرین بی طرف خودداری کرد  و هنگامی کی مردم تظاهرات آرامی برپا کردند، حکومت به خشونت متوسل شد تا آنها را مهار کند. 

به این ترتیب دولت ساندینیست ها خود را در 109 از مجموع  کل 153 شهرداری پیروز اعلام کرد. این درواقع نقطه اوج تقلب انتخاباتی است که پنج ماه پیش از این با محرومیت جایگاه قانونی گروه های اپوزیسیون شامل حزب محافظه کار و « جنبش نوسازی ساندینیست » که رقیب رئیس جمهور دانیل اورتگا از FSLN بودند آغاز گردید. به ناظرین ملی و بین المللی تا آخرین لحظه اجازه نظارت بر انتخابات داده نشد. 

تا ماه نوامبر گذشته نیکاراگوا در مسیر ایجاد یک سنت انتخاباتی سالم مبنتی بر شرکت سطح بالای مردم به جلو می رفت. طنز قضیه این که گشایش دموکراتیک با خود ارتگا بود که آغاز گردید، و این هنگامی بود که او در 1990 که از قدرت به زیر آمد به طور ناخواسته دوره ای از رقابت های انتخاباتی را باعث گردید. هرچند انتخابات محلی دزدیده شده ای که در پائیز گذشته به انجام رسید کشور را 50 سال به عقب بازگردانده است، یعنی به دوره دیکتاتوری سوموزا. 

در نتیجه سیاست در نیکاراگوا برای بار دیگر به مسیر خطرناکی افتاده است و جامعه بین المللی در حال بیگانه شدن با این وضعیت است ـ بدنیست به خاطر آوریم که همین جامعه جهانی تقریباً یک سوم منابعی را در اختیار دولت نیکاراگوئا قرار می دهد که بدون آنها کشور نمی تواند روی پای خود بایستد.

اکنون باید این پرسش را مطرح کنیم که چرا ارتگا تصمیم به تقلب در نتایج انتخابات شهرداری ها گرفته است؟ وضعیتی که می تواند برای دولت او مخاطرات جدی در بر داشته باشد. یگانه پاسخ خردمندانه بازکردن راه برای انتخاب مجدد اورتگا به مقام ریاست جمهوری است و آنهم با هر هزینه ای که چنین شیوه های ریاکارانه ای می تواند در برداشته باشد.

برخلاف پرزیدنت هوگو چاوز در ونزوئلا یا اوو مورالس در بولیوی که با رای کثریت به قدرت رسیده اند، اورتگا در 2007 برای بار دیگر در شرایطی به ریاست جمهوری رسید که در دور اول رای گیری فقط 38 درصد آرا را به خود اختصاص داده بود. در واقع او فقط به کمک یک مصالحه با رئیس جمهوری پیشین آرنولدو آلمان (Arnoldo Alemán) که به اتهام فساد در زندان بود توانست به اکثریت دست یابد

در حالی که دو سال از زمان به قدرت رسیدن اورتگا می گذرد، اکنون نیازمند آن شده است که در انتخابات محلی به اکثریت دست یابد تا به این ترتیب بتواند تغییراتی در قانون اساسی انجام دهد تا برای یک بار دیگر خود را نامزد سازد. اگر او در پایتخت و شهرهای مهم کشور ناکام می ماند، می بایست شکست الگوی سیاست مستبدانه خود را می پذیرفت، همان مدلی که البته در کاهش فقر مردم نیز موفقیتی نداشته است.  

به این ترتیب اورتگا مخاطره ی تقلب در انتخابات را پذیرفت و کشور نیز بهای آن را می پردازد. اتحادیه اروپا 70 میلیون دلار از کمک های نقدی خود را فعلاً به حالت تعلیق درآورده است. دولت قبلی آمریکا در روزهای آخر خود 64 میلیون دلار از کمک های مالی خود را مسدود کرد و تصمیم نهایی را به دولت جدید اوباما محول نمود.

لیکن علی رغم انزوای بین المللی و بی اعتباری در داخل خود کشور، اورتگا پیمان قبلی خود با آرنولدو آلمان را تجدید نمود تا همچنان به حکومت ورشکسته خود ادامه دهد. در ماه گذشته دیوان عالی کشور رئیس جمهور پیشین یعنی آرنولدو آلمان را از اتهام فساد تبرئه کرد که وی ابتدا برای انجام چنین جرمی به 20 سال زندان محکوم شده بود. ساعتی پس از اعلام این رأی آرنولدو آلمان دست و دل بازانه خوش خدمتی اورتگا را تلافی نمود: نمایندگان او به ساندینیست های اورتگا نظارت بر مجلس را واگذار کردند و به این ترتیب به زمین گیر شدن نهاد قانون گذاری که علتش تظاهرات بر ضد تقلب های انتخاباتی بود خاتمه دادند.   

در این میان اورتگا در اتحاد با نیروهای رئیس جمهوری سابق توانسته است فرصتی به دست آورد تا راه کارهای تازه ای را برای جلوگیری و کاستن از فاجعه قریب الوقوع اقتصادی حاصل از بحران فعلی در جهان به دست آورد. لیکن او در مبارزه برای مشروعیت سیاسی شکست خورده است و مزیت پیشین در تردید نسبت به دولت او اکنون به بی اعتمادی کامل تبدیل شده است.  

خوشبختانه نشانه های اندکی وجود دارد که شیوه ی تقلب انتخاباتی ساندینیست ها در جای دیگری از آمریکای جنوبی تکرار شود و بیشتر به نظر می رسد که مورد دانیل اورتگا ـ که هم اکنون اروپایی ها لقب موگابه ی آمریکای لاتین را به او داده اند ـ یک استثنا بیشتر نیست. و باید به خاطر آورده شود که جدیدترین رایاکاران انتخاباتی آمریکای لاتین ـ یعنی مانوئل نوریگا در پاناما در سال 1989 و آلبرتو فوجیموری در پرو به سال 2000 ـ پیش از آن که دوره تصدی گری شان به پایان برسد از قدرت به زیر کشیده شدند.  

کارلوی اف. کامورو روزنامه نگار و مدیر هفته نامه Confidencial  و مسئول برنامه تلویزیونی Esta semana en Nicaragua  است.

The Mugabe of Latin America

by Carlos F. Chamorro

Project Syndicate, 2009